ارزیابی عملکرد سیستم سلامت در مناطق زلزله زده کرمانشاه

در طی دهه‌های گذشته، بلایای طبیعی با فراوانی بسیاری در جهان رخ‌داده‌اند که اغلب زلزله، سونامی، خشک‌سالی، سیل و طوفان را شامل می‌شده‌اند. چالش‌های سلامت پس از بلایا ممکن است درنتیجه نیازها و تقاضاهای جدید ایجاد گردند. به‌عنوان‌مثال، از بین رفتن زیرساختهای آب و فاضلاب، ناکافی بودن منابع ارائه‌دهنده مراقبت‌های سلامت و ذخیره غذایی، تأثیرات منفی بر سلامت آسیب دیدگان خواهد گذاشت. علاوه بر آن، بلایا، عملکرد سیستم‌های سلامت را مختل نموده و دسترسی به ارائه‌دهندگان خدمات و تسهیلات سلامت را دشوار می‌نماید به‌گونه‌ای که حیاتی‌ترین نیازهای سلامت جمعیت آسیب‌دیده تأمین نخواهد شد. بنابراین، ارزیابی سیستم سلامت و شناسایی وضعیت آن پس از رخداد بلایا، برای انجام هر نوع مداخله در راستای تأمین نیازهای سلامت آسیب دیدگان، جلوگیری از اقدامات موازی و نیز بازیابی سیستم سلامت ضروری می‌باشد. پژوهش‌های انجام‌شده در فیلد بلایای ایران تاکنون بر شکاف موجود در پایش و ارزیابی ابعاد مهم سلامت پس از بلایا شامل بهداشت باروری، بهداشت محیط و سلامت کودکان نیز تأکید نموده‌اند.

زلزله 3/7 در مقیاس ریشتری کرمانشاه نزدیک به 600کشته و 9000 مجروح در 8 شهر مختلف در استان کرمانشاه بر جای گذاشت. پس از رخداد زلزله، گزارش‌های وزارت بهداشت درزمینهٔ ارائه خدمات سلامت در سه حیطه بهداشت باروری، بهداشت محیط و سلامت کودکان، در قالب یک لیست از اقدامات انجام‌شده بدون تحلیل و ارزیابی این اقدامات تدوین گردید. به‌عنوان‌مثال، معاینه زنان باردار توسط متخصصین جنین‌شناسی و ماماها در شهرهای ثلاث باباجانی و سرپل ذهاب، یکی از اقدامات انجام‌شده بود که ضمن مشخص نبودن تعداد زنان باردار و کیفیت خدمت‌رسانی، ناهنجاری‌ها و انواع خدمات ارائه‌شده به آن‌ها ارزیابی نشده و ارائه خدمات بهداشت باروری در 6 شهر آسیب‌دیده دیگر نیز گزارش نگردیده است. بنابراین، با توجه به شکاف موجود، پژوهشی جهت ارزیابی عملکرد سیستم سلامت در سه حیطه بهداشت باروری، بهداشت محیط و سلامت کودکان در مناطق زلزله‌زده استان کرمانشاه انجام و مقاله حاضر خروجی کار است.

این مقاله در مجله منتشر شده و در لینک زیر قابل مطالعه و دانلود می باشد: