مقابله با پیامدهای زمین لغزش

زمین لغزش، به حرکت خاک، سنگ و توده های پوسته زمین روی شیب ها اطلاق می شود که به دلیل جاذبه زمین روی دامنه به سمت پایین سرازیر می شود. زمین لغزش یکی از بلایای طبیعی با آسیب بسیار به ساختمان ها، زمین های کشاورزی، جنگل ها و وضعیت اقتصادی وارد می سازد.
در دهه های اخیر به دلیل رشد سریع جمعیت و گسترش شهرها به نواحی با شیب بیشتر و کوهستانی از یک سو و دخالت هر چه بیشتر در طبیعت از سوی دیگر باعت افزایش وقوع این پدیده شده است.
در ایران با توجه به اینکه اغلب کوهستانی است و فعالیت زمین ساختی و لرزه خیزی که دارد، مستعد زمین لغزش در هر لحظه است.

پیامدهای سلامتی زمین لغزش

با توجه به ماهیت و شدت زمین لغزش و محل وقوع پیامدهای سلامتی متفاوتی همچون مرگ و میر، تروماها، تخریب منابع آب، تخریب زیرساخت ها، پناهگاه و مواد غذایی است. عمده ترین علت مرگ نیز خفگی . آسیب های فیزیکی است.

قبل از وقوع زمین لغزش

اغلب زمین لغزه ها، بدون هشدار قبلی اتفاق می افتند. در مواردی نیز در شبها و هنگامی که مردم در خواب هستند، رخ میدهند. بنابراین اقدامات پیش از وقوع در مراحل پیشگیری، آمادگی و کاهش آسیب در حفظ سلامت افراد و اموال جامعه بسیار مؤثر هستند. اگرچه علل فیزیکی بسیاری از زمین لغزه ها را نمی توان حذف کرد، ولی اقدامات مهندسی خوب می تواند کمک کننده باشد:

• در محله خود اقدامات کنترل سیل همچون باز نگه داشتن کانال ها و جوی آب را انجام دهید( به فصل سیل مراجعه شود)
• عدم ساخت وساز در مناطق مستعد زمین لغزش و یا عدم خرید منزل در این مناطق پرخطر پیشنهاد می شود.
• ساختمان ها را نزدیک شیب های تند، لبه های کوه، راه های آب و سیلاب یا نزدیک دره های فرسایشی نباید ساخته شوند.
• قبل از ساخت و ساز، مطالعات خاک شناسی انجام شود.
• به هشدارهای هواشناسی و یا شهرداری در خصوص زمین لغزش توجه کنید.
• اخبار را از شبکه های رسمی پیگیری کنید.
• برای جلوگیری از نشت گاز، لوله های قابل انعطاف، مناسب و مقاوم به کار برده شود
• تنها شرکت گاز و افراد متخصص باید در مورد نصب لوازم گازسوز اقدام کنند.
• سطوح شیب دار نزدیک منزل درختکاری و مشجر شوند.
• در مناطقی که احتمال جاری شدن گل و لای وجود دارد، کانال ها و دیوارهای محافظی برای هدایت جریان به فضایی دور از ساختمان ساخته شود.

اقدامات حین وقوع زمین لغزش

• بعد از صدور هشدارهای احتمال وقوع زمین لغزه، بایستی افراد ساکن در مناطق در معرض خطر به مکان های از قبل تعیین شده تخلیه شوند.

پس از وقوع زمین لغزش

• برای کسب آخرین اطلاعات اضطراری به اخبار شبکه های رسمی گوش دهید.
• مراقب جریان سیل باشید که اغلب پس از به زمین لغزش روی می دهد.
• گاهی اوقات مبل به دنبال لغزش زمین و فرو ریزی گل و لای جاری می شود، جرائه علل بروز هر دو یکی است.
• به سراغ مجروحین و افراد به دام افتاده در نزدیک محل لغزش بروید و به کمک آن ها بشتابید و امدادگران را به موقعیت آن ها راهنمایی کنید.
• به همسایه هایتان که نیازمند مساعدت شما هستند. به ویژه افراد سالخورده، کودکان و افراد ناتوان کمک کنید.
• تأسیسات زیربنایی مثل آب، برق و غیره و نیز آسیب به جاده ها و خطوط راه آهن و را کنترل نمایید و در صورت مشاهده خرابی و آسيب مراتب را سریعا به مراکز مسئول اطلاع دهید.
• اطلاع در مورد خطرات احتمالی باعث می شود هرچه سریع تر خطوط اصلی آب،برق و قطع شود، که در این صورت از بروز خیلی از صدمات و خطرات احتمالی جلوگیری به عمل می آید.
• تمام بخش های ساختمان اعم از فونداسیون و پی، دودکش و زمین اطراف ساختمان را بررسی کنید. این کار باعث می شود که از ایمنی محدوده خود ارزیابی درستی به دست آورید.
• در زمین های آسیب دیده مجدد گیاه، بوته و درخت بکارید تا هوازدگی، باعث از دست رفتن پوشش سطحی خاک و مستعد شدن منطقه برای سیلاب نگردد.
• با یک کارشناس ژئوتکنیک برای ارزیابی میزان خطر زمین لغزش در منطقه خود با طراحی روش های مناسب برای کاهش خطر آن مشورت کنید.
• از زندگی در مناطقی که احتمال لغزش زمین در آنها هست دوری کنید. چرا که خطر بروز لغزش های بعدی نیز وجود دارد.